Tuinhout onderhoud: kies je beits, verf of olie?
Vaak worden beits, olie en verf in een adem genoemd als je het hebt over onderhoud van tuinhout. Maar tussen deze 3 producten zitten grote verschillen. Ze zijn verschillend in de voordelen en nadelen en ze zijn niet allemaal geschikt voor hetzelfde hout. Daarnaast kun je bij beits nog onderscheidt maken tussen 3 soorten. In deze blog kijken we naar de voordelen en nadelen van de verschillende onderhoudsproducten.
Wat zijn de eigenschappen van beits?
Met beits bescherm je hout tegen weersinvloeden, houtrot en schimmel. De behandeling met beits zorgt voor een goede vochtregulatie in het hout. Dat houdt in dat het hout niet onbeperkt meer vocht kan opnemen. Beits trekt diep het hout in en beschermt het hout van binnenuit. Omdat de beits zorgt voor een goede vochthuishouding zal hout minder snel kromtrekken. Beits is gemakkelijk in gebruik en je hebt geen grondverf nodig. Douglas hout wordt bijvoorbeeld vaak behandeld met een beits.
Je hebt keuze uit kleurloze, transparante en dekkende beits.
Er zijn verschillende beits soorten. Je hebt kleurloze, transparante en dekkende beits. Daarnaast zijn de transparante beits en de dekkende beits in verschillende kleuren verkrijgbaar. Populaire kleuren op dit moment zijn zwart, grey wash en white wash. Daarnaast zijn ook de houtkleuren populair. Bij de keuze van de kleur is het belangrijk om te realiseren dat een donkere kleur beits meer pigment bevat dan een lichtere kleur beits.
De eigenschappen van kleurloze beits.
Kleurloze beits geeft bescherming aan het hout ten opzichte van de vochthuishouding, maar deze beits heeft geen pigment dus hij kan niet beschermen tegen Uv-straling. Het hout zal net als onbehandeld hout na verloop van tijd vergrijzen. Een voordeel van kleurloze beits is dat het hout de uitstraling behoudt die het hout had voor de behandeling.
De eigenschappen van transparante beits.
De transparante beits geeft het hout een goede vochthuishouding en beschermt het hout beter tegen Uv-straling dan een kleurloze beits. Transparante beits heeft minder pigment dan een dekkende beits, hierdoor zal het hout sneller een nieuwe beits laag nodig hebben dan bij een beits met meer pigment. De houtnerf blijft bij behandeling met een transparante beits zichtbaar. Bij het kiezen van een kleur wordt er bij transparante beits vaak gekozen voor een kleur die dicht bij de originele houtkleur ligt.
De eigenschappen van dekkende beits.
Een dekkende beits zorgt voor een optimale bescherming van het hout. Het hout wordt door de vochtregulerende eigenschappen goed beschermt tegen weersinvloeden. Daarnaast geeft dekkende beits de hoogste bescherming tegen Uv-straling. Een ander voordeel van dekkende beits is dat het kleurvast is, een nadeel van dekkende beits is dat de houtnerf nauwelijks nog zichtbaar is.
Wat zijn de eigenschappen van verf?
Verf hecht zich aan het oppervlak van het hout en zorgt voor een beschermlaag aan de buitenkant, maar de verf trekt niet in het hout zelf. Het hout wordt door de verflaag afgesloten, hierdoor kan vocht niet in het hout trekken. Een nadeel van verf is dat het vocht wat al in het hout zit er ook niet uit kan, dit kan zorgen voor schimmelgroei en houtrot. Het vocht kan er ook voor zorgen dat de verf gaat bladderen. Het is belangrijk dat je voordat je gaat verven het hout eerst in de grondverf zet.
Wat zijn de eigenschappen van olie?
Hardhout heeft een hele dichte hout structuur, daarom wordt er voor de bescherming van hardhout olie gebruikt. De olie dringt diep in het hout en zal het hardhout beschermen tegen vocht, wind, vorst en Uv-straling. De olie zorgt voor een mooie afwerking en de houtnerf blijft goed zichtbaar. Het is aan te raden om het hout 1 à 2 keer per jaar in de olie te zetten. Het is belangrijk dat de olie op droog en schoon hout wordt aangebracht. Ons advies is om minstens 2 lagen olie aan te brengen.
Goed onderhoud aan tuinhout begint met schoonmaken.
Hoe kan ik tuinhout onderhouden? Maak het tuinhout eerst goed schoon, dit kan met een sopje met groene zeep of baking soda. Kijk goed dat alle groene aanslag (algen, mos en planten), hars en zand verwijderd zijn. Verwijder ook eventuele oude beits- of verflagen. Bij de dekkende beits hoeft de oude beits laag niet onherkenbaar verwijderd te worden, mocht je wisselen van dekkende beits naar transparante beits dan is het wel aan te raden. Als er hardnekkige vlekken in het hout zitten dan kun je die aanpakken met een schuurpapiertje. Spoel na het schoonmaken het hout goed af met de tuinslang. Laat het hout naar het schoonmaken goed drogen.
Voorkom beschadigen van het hout tijdens het schoonmaken:
- Gebruik geen bijtende schoonmaakmiddelen.
- Gebruik geen hoge drukspuit.
- Gebruik geen vulmiddel of kit.
Tuinhout behandelen met een ontgrijzer.
Als het tuinhout vergrijsd is kun je ervoor kiezen om het hout te behandelen met een hout ontgrijzer, dit brengt de natuurlijk kleur van het hout terug. Ga je het hout beitsen met een dekkende beits dan is ontgrijzen niet per se nodig.
Een goede voorbereiding is het halve werk.
Laat nieuw geïmpregneerd hout eerst 1 à 2 maanden drogen, zodat het hout het overtollig impregneermiddel kan uit zweten. Schuur het hout licht op, zorg dat je met de houtnerf mee schuurt. Heb je fijnbezaagd (ruw) hout, dan hoef je het hout niet op te schuren. Gebruik geen vulmiddel of kit bij scheuren, het hout heeft bewegingsruimte nodig om te kunnen krimpen en uitzetten. Door een vulmiddel te gebruiken blokkeer je dat proces, hierdoor kan het hout beschadigd raken. Maak het hout nogmaals schoon met een vochtige doek, zodat het hout stofvrij is.
Wat is ideaal beits weer?
Beitsen kan je het beste doen, als het rond de 20 graden is. Beits droogt te snel als het te warm is en moeizaam als het te koud is. Beits niet als het regent, zorg er voor dat de beits niet mengt met regenwater. Als het vlak na beitsen gaat regen, controleer dan de beits op deukjes. Hoe meer deukjes in de beits laag, hoe groter schade aan het beitswerk. Bij regenschade kun je het beste de deukjes uitschuren en meteen een nieuwe laag aanbrengen als alles gedroogd is. Beits niet in de volle zon, je kunt beter achter de zon aan werken.
Test de beits kleur eerst op een klein stukje hout.
Mocht je twijfelen over de kleur, dan is het verstandig om eerst een test stukje te beitsen. Je kunt dan goed zien hoe de kleur wordt en of de kleur niet te donker of te licht wordt. Bij elke laag beits zal de beits iets donkerder worden.
Een laag beits is niet genoeg.
Gebruik schilder tape om de onderdelen af te plakken die niet gebeitst hoeven te worden. Als het hout droog is kun je beginnen met het aanbrengen van de eerste beits laag. Gebruik een platte kwast om de beits aan te brengen, de platte kwast zorgt voor een goede laagdikte. Voor het beste resultaat strijk je mee met de richting van de houtnerf. Gebruik de juiste hoeveelheid beits en verdeel deze goed over het hout om kleurverschil, lopers en strepen te voorkomen. Laat de beits goed drogen. Lees de verpakking van de beits goed door om te kijken hoe lang de droog tijd van de beits is. Begin niet te vroeg aan de tweede beits laag, deze laag kan niet goed hechten als de eerste laag niet goed gedroogd is. Bij de eerste behandeling is het verstandig om 3 beitslagen aan te brengen.
Voor de beste bescherming is herhaling belangrijk.
Zorg dat je regelmatig beitst. Bij kleurloze beits raden we aan om het tuinhout elk jaar te voorzien van een nieuwe beits laag. Bij transparante en dekkende beits kan er een langere tijd tussen zitten. Meestal is het onderhoud hiervan tussen de 2 en 5 jaar zijn. Mocht je zien dat de beits laag slechter wordt dan zal je eerder moeten beitsen. Als de beits laag gaat verkleuren, scheuren, bladderen of poederen dan is het echt tijd voor een nieuwe beits laag.